Σαφή εντολή στις διοικήσεις των ζημιογόνων ΔΕΚΟ του κλάδου μεταφορών να περιορίσουν τις δαπάνες τους προκειμένου να μη δημιουργούν «ανεξέλεγκτα ελλείμματα» έστειλε ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου. Υπενθυμίζεται ότι το νοικοκύρεμα των ΔΕΚΟ αποτελεί προτεραιότητα για το οικονομικό επιτελείο, καθώς όπως έχει διαμηνύσει η «τρόικα» -ΔΝΤ, Ε.Ε. και ΕΚΤ- οι εγγυήσεις του ελληνικού δημοσίου προς τις ΔΕΚΟ θα πρέπει να γραφτούν στο δημόσιο χρέος, κάτι που κάνει σχεδόν αδύνατη πλέον την στήριξή τους από το ελληνικό δημόσιο.Στον «αέρα» κινδυνεύει να τιναχθεί από το τέλος του τρέχοντος μήνα η λειτουργία των αστικών συγκοινωνιών και κυρίως της ΕΘΕΛ (μπλε λεωφορεία), καθώς το οικονομικό επιτελείο εξετάζει το ενδεχόμενο να κλείσει η στρόφιγγα των κρατικών επιχορηγήσεων στις εταιρείες αστικών μεταφορών σε περίπτωση που δεν υπάρξουν άμεσα περικοπές δαπανών από τις διοικήσεις τους. Το πρώτο δείγμα των προθέσεων του υπουργείου Οικονομίας ήταν η μη έγκαιρη έγκριση της επιχορήγησης στο τέλος του Ιουνίου, με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι στην ΕΘΕΛ να μείνουν απλήρωτοι για τρεις ημέρες. Και αυτό γιατί τα 11 εκατ. ευρώ του κόστους μισθοδοσίας των 7.000 εργαζομένων στην εταιρεία δεν μπορούσαν να καλυφθούν από τα άδεια ταμεία της εταιρείας. Σε συνάντηση στελεχών του υπουργείου Οικονομίας με τις διοικήσεις των ΔΕΚΟ αστικών συγκοινωνιών και τον γενικό γραμματέα Υποδομών κ. Χ. Τσιόκα δόθηκε σαφής εντολή να καταρτιστούν προγράμματα εξυγίανσης των εταιρειών, τα οποία θα προβλέπουν σημαντική μείωση των μηνιαίων δαπανών τους.
Πίεση στις διοικήσεις
«Χειρόφρενο» για τα ελλείμματα στις δημόσιες μεταφορές
Το υπουργείο ζητά άμεσες αποδείξεις από τις διοικήσεις ότι προσαρμόζονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, ώστε η κρατική επιχορήγηση που απαιτείται ακόμα και για τη μισθοδοσία των εργαζομένων να δίνεται έγκαιρα. Αν και το πρόβλημα που προκλήθηκε με την καταβολή της μισθοδοσίας του Ιουλίου έληξε μέσα σε δύο ημέρες με την παρέμβαση της ηγεσίας του υπουργείου Υποδομών, το οικονομικό επιτελείο δεν φαίνεται διατεθειμένο να κάνει τα «στραβά μάτια» απέναντι στην απραξία των διοικήσεων που η ίδια έχει επιλέξει. Στελέχη της κυβέρνησης έκαναν λόγο για σημαντικές καθυστερήσεις των διοικήσεων να μειώσουν τις δαπάνες τους, αλλά και να καταρτίσουν προγράμματα αναδιάρθρωσης, όπως του ΟΣΕ, που θα δίνουν «ανάσα» στις πλέον χρεωμένες ΔΕΚΟ της χώρας. Μάλιστα, το υπουργείο Οικονομικών αποφάσισε «εσκεμμένα» να καθυστερήσει τις διαδικασίες νέας επιχορήγησης των εταιρειών.
Το πρόβλημα μισθοδοσίας της ΕΘΕΛ φαίνεται να λύθηκε προσωρινά, μια και τα έσοδα από τα εισιτήρια δεν καλύπτουν τις ανάγκες της επιχείρησης, η οποία κάθε μήνα έχει μία «μαύρη» τρύπα που καλύπτει με κονδύλια τα οποία χορηγεί το Δημόσιο με έγκριση του υπουργείου Οικονομίας. Η κρατική επιδότηση που δίνεται κάθε χρόνο και φτάνει τα 150 εκατ. ευρώ, φέτος ήταν μειωμένη 15% και έχει ήδη δαπανηθεί από τον Οργανισμό για να καλυφθούν τα έξοδα του πρώτου εξαμήνου. Ωστόσο, γρίφο για δυνατούς λύτες αποτελεί ο τρόπος που θα συνεχιστεί η λειτουργία του μέσου το δεύτερο εξάμηνο.
Τα οικονομικά προβλήματα στην ΕΘΕΛ, οι ζημίες της οποίας το 2009 έφτασαν τα 327,6 εκατ. ευρώ, δεν σταματούν εδώ, καθώς και η πληρωμή των καυσίμων γίνεται συχνά με έναντι την τελευταία στιγμή, όπως συνέβη πριν από λίγο καιρό όταν δόθηκε μέρος του ποσού που χρωστούσε η εταιρεία και είχε φτάσει τα 8 εκατ. ευρώ, προκειμένου να ανεφοδιάσει τα οχήματα.
Αδύνατος ο δανεισμός
Η τακτική των διοικήσεων των αστικών συγκοινωνιών οδήγησε και σε «πάγωμα» της έγκρισης χορήγησης δανείων στον ΟΑΣΑ, ο οποίος έχει καταθέσει σχετική αίτηση δανεισμού από τον προηγούμενο Μάρτιο. Τα δάνεια αυτά, όταν εγκριθούν από το υπουργείο Οικονομίας, θα χρησιμοποιηθούν τόσο για την κάλυψη λειτουργικών δαπανών όσο και για την πληρωμή καυσίμων. Το συσσωρευμένο έλλειμμα των φορέων αστικών συγκοινωνιών φαίνεται ότι έχει ξεπεράσει τα 3 δισ. ευρώ, ωστόσο η «ανάσα» εσόδων που αναμενόταν στον Οργανισμό από την «στροφή» των Αθηναίων στα μέσα μαζικής μεταφοράς λόγω της οικονομικής κρίσης και της αύξησης της τιμής της βενζίνης φαίνεται να «ισοσκελίζεται» από τη διακοπή της λειτουργίας του ΗΣΑΠ, λόγω των έργων ανακαίνισης που θα υλοποιούνται μέχρι και τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Σημειώνεται ότι ο ΟΑΣΑ, βάσει των επίσημων στοιχείων, είχε το 2009 συνολικές δαπάνες ύψους 830 εκατ. ευρώ, ενώ το σύνολο των εσόδων του δεν ξεπέρασε τα 220 εκατ. ευρώ.
Μετρό: από τα κέρδη στις ζημίες
Μάλιστα, και το κερδοφόρο μέχρι πρότινος Μετρό (Αττικό Μετρό Εταιρεία Λειτουργίας) κατέγραψε το 2009 ζημίες ύψους 19 εκατ. ευρώ. Πρωταθλήτρια ζημιών αναδεικνύεται η ΕΘΕΛ (μπλε λεωφορεία) με 327 εκατ. και ακολουθεί ο ηλεκτρικός σιδηρόδρομος (ΗΣΑΠ) με 105 εκατ. ευρώ. Ανοδο κατέγραψαν και οι ζημίες του ΗΛΠΑΠ (τρόλεϊ) που ξεπέρασαν τα 70 εκατ., αλλά και της Τραμ Α.Ε., που «είδε» τις ζημίες της να διαμορφώνονται σε 37 εκατ. Η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων έχει ανακοινώσει, ήδη, τη μετεξέλιξη του ΟΑΣΑ σε μητροπολιτικό φορέα αστικών συγκοινωνιών, με στόχο τη μείωση του λειτουργικού κόστους (σε πρώτη φάση κατά 10% μέσα στο 2010) και τον καλύτερο συντονισμό του μεταφορικού έργου. Στον φορέα αυτό θα ενταχθούν εκτός από τον ΗΣΑΠ, την ΕΘΕΛ και τον ΗΛΠΑΠ, το μετρό, το τραμ, ο προαστιακός σιδηρόδρομος καθώς και τα ΚΤΕΛ που εκτελούν μεταφορικό έργο εντός της Αττικής. Επιπλέον, δρομολογούνται ενοποιήσεις τμημάτων και προμηθειών, αλλά και μετατάξεις υπαλλήλων, λόγω και της συγχώνευσης του μετρό με τον ηλεκτρικό και το τραμ, καθώς και της ΕΘΕΛ (λεωφορεία) με τα τρόλεϊ.
Ο χάρτης των ζημιών στις δημόσιες μεταφορές
ΟΑΣΑ
Κύκλος εργασιών: 187,8 εκατ. ευρώ
Ζημίες: 525 εκατ. ευρώ
Βραχυπρόθεσμος τραπεζικός δανεισμός: 295 εκατ. ευρώ
ΑΜΕΛ
Κύκλος εργασιών: 84,1 εκατ. ευρώ
Ζημίες: 19,8 εκατ. ευρώ
Κόστος υπηρεσιών: 89,1 εκατ. ευρώ
Έξοδα διοικητικής λειτουργίας: 15,2 εκατ. ευρώ
ΗΣΑΠ
Κύκλος εργασιών: 56,3 εκατ. ευρώ
Ζημίες: 105,6 εκατ. ευρώ
Κόστος μισθοδοσίας: 107,7 εκατ. ευρώ
Έσοδα από τη μεταφορά επιβατών: 56 εκατ. ευρώ
ΗΛΠΑΠ
Κύκλος εργασιών: 23,7 εκατ. ευρώ
Ζημίες: 70,3 εκατ. ευρώ
Βραχυπρόθεσμα δάνεια: 30,6 εκατ.
Λειτουργικό έλλειμμα: 41,9 εκατ. ευρώ
Συσσωρευμένο έλλειμμα: 149,2 εκατ. ευρώ
Κόστος μισθοδοσίας: 72 εκατ. ευρώ
ΕΘΕΛ
Ζημίες: 327,6 εκατ. ευρώ
Έσοδα από πωλήσεις εισιτηρίων: 104,4 εκατ. ευρώ
Διαφυγόντα κέρδη από λαθρεπιβίβαση: 40 εκατ. ευρώ
Συνολικό κόστος παροχών προς το προσωπικό (μισθοδοσία, επιδόματα, αποζημιώσεις): 326,8 εκατ. ευρώ
Αμοιβές διευθυντικών στελεχών: 2,3 εκατ. ευρώ
ΤΡΑΜ ΑΕ
Ζημίες: 37 εκατ. ευρώ
Χρεωστικοί τόκοι: 11 εκατ. ευρώ
* 3 δισ.το συσσωρευμένο έλλειμμα των φορέων αστικών συγκοινωνιών
* 830 εκατ. οι συνολικές δαπάνες για τη λειτουργία του OAΣA για το 2009 έναντι 220 εκατ. που ήταν τα έσοδα του ομίλου
* 8 εκατ. το συσσωρευμένο χρέος καυσίμων του ΟΑΣΑ για τα μπλε λεωφορεία
* 140 εκατ. ετήσια επιδότηση για εισιτήρια λαμβάνει απο το δημόσιο ο ΟΑΣΑ
* 19 εκατ. ζημίες το 2009 για τη Mετρό η οποία ήταν μεχρι πρότινος κερδοφόρα
* 105 εκατ. ζημίες το 2009 ο HΣAΠ παρά την πρόσφατη αύξηση των εισιτηρίων στον ηλεκτρικό
Της Μαρίας Μόσχου
