Χαριστική βολή για κάποιες εργασιακές ομάδες που ήδη βρίσκονταν με το ένα πόδι στον... ασφαλιστικό γκρεμό είναι το νομοσχέδιο που συντάχθηκε και καθ' υπόδειξιν του Μνημονίου. Οικοδόμοι, τεχνίτες, εποχικοί υπάλληλοι στον τουρισμό, όπως ξεναγοί, σερβιτόροι, ξενοδοχοϋπάλληλοι είναι μερικά από τα επαγγέλματα που αναζητούν στον ήλιο... σύνταξη. Ανάλογα προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι εργαζόμενοι στον επισιτισμό και τα τουριστικά επαγγέλματα: «η Συλλογική Σύμβαση προβλέπει ότι η επιχείρηση είναι υποχρεωμένη να κρατήσει τον εργαζόμενο μέχρι το τέλος της σεζόν, δηλαδή μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου - αρχές Νοεμβρίου. Πέρυσι όμως έδιωξαν συναδέλφους από τον Αύγουστο, κάτι που είναι παράνομο, με τη δικαιολογία ότι δεν έχει δουλειά. Ωστόσο, οι επιχειρήσεις έχουν κέρδη, αλλά βρήκαν την ευκαιρία να αυξήσουν τα κέρδη με πρόσχημα την οικονομική κρίση. Μια πρακτική ανάλγητη για έναν εργαζόμενο που για να μπει στο ταμείο ανεργίας και να ζήσει στα όρια της φτώχειας πρέπει να συμπληρώσει 120 ένσημα τη σεζόν», λέει ο Παναγιώτης Προύτζος, σερβιτόρος στο ξενοδοχείο Ledra Marriott και γενικός γραμματέας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργατών Επισιτισμού και Υπαλλήλων Τουριστικών Επαγγελμάτων.
«Μέχρι τώρα ένας σερβιτόρος με βαρέα και ανθυγιεινά μπορούσε να πάρει σύνταξη με 4.500 ένσημα στα 55 του χρόνια, τώρα με το νέο Ασφαλιστικό θέλει 12.000 ένσημα. Δηλαδή αν εργάζεται 100 μέρες το χρόνο θέλει 120 χρόνια για να βγει στη σύνταξη. Τα μεγάλα ξενοδοχεία της Αττικής αντί να προσλάβουν έναν εποχικό έστω για κάποιους μήνες, ακολουθούν τη σύμβαση μιας μέρας για όλο το 12μηνο. Τακτική που εφαρμόζεται εδώ και πολλά χρόνια. Μας λένε ότι τέτοιες εργασιακές σχέσεις είναι αναγκαίες για να στηριχτεί η ανταγωνιστικότητα, στην πραγματικότητα, όμως, είναι ο τρόπος να εξασφαλίζουν τεράστια κέρδη, αδιαφορώντας για τους εργαζόμενους», λέει στη «Ε» ο Νίκος Παπαγεωργίου, γενικός γραμματέας Συνδικάτου Εργατοϋπαλλήλων Επισιτισμού, Τουρισμού Ξενοδοχείων και Συναφών Επαγγελμάτων Νομού Αττικής, υπάλληλος στο ξενοδοχείο Metropolitan.
«Είμαι πάνω από το τηλέφωνο και περιμένω πότε θα μου ζητήσουν να δουλέψω ως έκτακτος. Με τα χίλια ζόρια συγκεντρώνω 100 ένσημα για να μπω στο ταμείο ανεργίας και πρέπει να πηγαίνεις με τα νερά τους αν θέλεις να σε ξαναζητήσουν και εσείς μου λέτε για σύνταξη· όνειρο καλοκαιρινό», μας λέει ο 37χρονος σερβιτόρος Κώστας Καζακίδης.
«Υπάρχει όντως κρίση, αλλά όχι στο βαθμό που το παρουσιάζουν. Η μείωση των κερδών είναι μόλις στο 10%. Σε μας, το 2010, επαναπροσέλαβαν το 70% των εποχικών τον Μάιο αντί για τον Μάρτιο και το 20% το πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου. Υπογράφουν συμβάσεις για εκ περιτροπής εργασία, δηλαδή να απασχολούνται για δυο - τρεις μέρες την εβδομάδα, δηλαδή 12 μέρες το μήνα, που αντιστοιχεί σε 15 ένσημα, δηλαδή 60 ένσημα για τέσσερις μήνες, κάτι που δεν δίνει τη δυνατότητα στον εργαζόμενο να έχει νοσοκομειακή περίθαλψη σε περίπτωση ασθένειας ή ατυχήματος, αφού απαιτούνται 120 ένσημα για να έχει ασφάλεια. Στο ξενοδοχείο μας οι εργαζόμενοι φοβούνται να διαμαρτυρηθούν, τους απειλούν είτε ότι θα απολυθούν είτε ότι δεν θα τους προτιμήσουν του χρόνου είτε ότι θα μπουν στη μαύρη λίστα της εργοδοσίας», λέει στην «Ε» ο Παναγιώτης Κούκος, βοηθός μετρ στον Αστέρα Βουλιαγμένης και πρόεδρος σωματείου εργατοϋπαλλήλων του ξενοδοχείου.
Η ίδια κατάσταση επικρατεί και στα νησιά μας: «οι εποχικοί δουλεύουν Ιούνιο, Ιούλιο, Αύγουστο ενάντια στη συλλογική σύμβαση που προβλέπει όλους τους μήνες της θερινής σεζόν. Τον Ιούνιο είναι ζήτημα να δουλέψουν 10 μέρες το μήνα, γιατί προσλαμβάνουν αλλοδαπούς ενοικιαζόμενους με χαμηλότερες αποδοχές και χωρίς εργασιακά δικαιώματα. Ενας εποχικός - με τα μέχρι τώρα δεδομένα - για να πάρει την κατώτερη σύνταξη των 400 - 450 ευρώ θέλει 4.500 ένσημα, κάτι που σημαίνει ότι πρέπει να μη μείνει άνεργος ούτε μία σεζόν επί 45 χρόνια, πράγμα αδύνατο», μας λέει ο σερβιτόρος Γιάννης Κουρίνος, πρόεδρος Συνδικάτου Εργατοϋπαλλήλων Επισιτισμού Νομού Ηρακλείου Κρήτης.
«Δουλεύω από 16 χρόνων, από τις 6 το πρωί έως τις 11 το βράδυ, και έπειτα από 41 χρόνια, στα 58 μου, θα έβγαινα στη σύνταξη. Τώρα, με τα νέα μέτρα, φοβάμαι μήπως πρέπει να περιμένω μέχρι τα 65. Τα εργασιακά μας δικαιώματα καταπατούνται την τελευταία 15ετία και όχι τώρα με την οικονομική κρίση. Ισα ίσα που η κρίση νομιμοποιεί την παρανομία των εργοδοτών. Ξεκινάμε στην καλύτερη περίπτωση τον Μάιο και τελειώνουμε στις 15 Οκτωβρίου, συγκεντρώνουμε 120 - 150 ένσημα, ίσα ίσα για να έχουμε ασφάλεια και να μπούμε στο ταμείο ανεργίας. Οσοι συνάδελφοι έστω παραπονέθηκαν δεν τους πήραν την επόμενη σεζόν», μας λέει ο 57χρονος Αντώνης Τσίκρος, σεφ σε ξενοδοχείο στα Χανιά.
«Μία καμαριέρα που έβγαινε στα 55 στη σύνταξη με 4.500 ένσημα, με σύνταξη 550 - 600 ευρώ, τώρα θα πάρει 350 ευρώ σύνταξη και στα 65 της χρόνια, ενώ η μάνα με ανήλικο παιδί που έβγαινε στη σύνταξη στα 50, τώρα θα βγαίνει στα 55 με 5.500 ένσημα. Την τελευταία δεκαετία δουλεύουμε τέσσερις - πέντε μήνες από τέλη Μαΐου-αρχές Ιουνίου έως 15 Οκτωβρίου, ίσα ίσα για να συγκεντρώσουμε 120 ένσημα. Ελάχιστα ξενοδοχεία απασχολούν εργαζόμενους και τους έξι μήνες της σεζόν, με τη δικαιολογία της κρίσης», μας λέει ο Θανάσης Σταμούλης, σερβιτόρος σε ξενοδοχείο και πρόεδρος σωματείου ξενοδοχοϋπαλλήλων Ρόδου. *
ΟΙΚΟΔΟΜΟΙ
«Από το μαδέρι στο μνήμα»
«Για να μπει ένας οικοδόμος στο ταμείο ανεργίας πρέπει να έχει συγκεντρώσει 100 ένσημα τον προηγούμενο χρόνο.
Συνάδελφοι όμως που έχουν να δουλέψουν ένα χρόνο ή που κάνουν τρία, ακόμα και ένα μεροκάματο το μήνα, πώς να κολλήσουν 100 ένσημα; Μέχρι τώρα ένας οικοδόμος έβγαινε σε σύνταξη στα 58 με 4.500 ένσημα, με σύνταξη 480 ευρώ συν 130 η επικουρική. «Θα πηγαίνουμε από το μαδέρι στο μνήμα», λέει στην «Ε» ο Γιάννης Πάσουλας, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Οικοδόμων & Συναφών Επαγγελμάτων Ελλάδος. «Το 2009 είχαμε πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας πάνω από 50% σε σύγκριση με το 2005. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πανελλαδικά 400.000 - 500.000 διαμερίσματα απούλητα. Στο ΙΚΑ φέτος ασφαλίζονται 80.000 λιγότεροι οικοδόμοι από το 2006».
«Εδώ και τρεις μήνες δεν έχω κάνει ούτε ένα μεροκάματο. Πριν δούλευα επί ενάμιση χρόνο περιστασιακά, από εδώ και από εκεί - σε σπίτια, οικοδομές, εργοτάξια, στο μετρό. Τις υπερωρίες δεν μας τις πληρώνουν ούτε για αστείο. Εργάζομαι 18 χρόνια και έχω συγκεντρώσει μόλις 2.000 ένσημα. Για μένα, που έχω πρόβλημα επιβίωσης και έχω 2 μήνες να πληρώσω το νοίκι, η σύνταξη είναι πολυτέλεια», μας λέει ο 36χρονος ελαιοχρωματιστής Θοδωρής Παπανδρέου.
ΞΕΝΑΓΟΙ
«Πού να βρούμε τα ένσημα;»
Και οι ξεναγοί -ως εποχικοί εργαζόμενοι- αντιμετωπίζουν εργασιακή ανασφάλεια: «Τα ένσημα ορίζονται σύμφωνα με το εισόδημα.
Ενας ξεναγός με 10.000 ετήσιο εισόδημα, μπορεί να έχει 300 ένσημα το χρόνο από το ΙΚΑ. Ομως τη θερινή σεζόν - Μάρτιο με Οκτώβριο - δουλεύουμε 120 - 130 μέρες, σπάνια 180. Αν δεν συγκεντρώσουμε το προβλεπόμενο εισόδημα θα πάρουμε λιγότερα ένσημα. Υπάρχουν τουριστικά γραφεία που δεν μας κόβουν απόδειξη και αν επιμείνουμε δεν μας προτιμούν. Δικαιούμαστε επίδομα ανεργίας 500 ευρώ για τρεις μήνες -Δεκέμβριο, Ιανουάριο, Φεβρουάριο- και μόνο όσοι έχουμε ετήσιο εισόδημα μέχρι 14.000 ευρώ. 1.500 ευρώ για τρεις μήνες από τον ΟΑΕΔ φυσικά και δεν μας φτάνουν για να ζήσουμε. Μέχρι τώρα για πλήρη σύνταξη στα 58, θέλαμε 10.500 ένσημα και 35 χρόνια εργασίας. Με το νέο Ασφαλιστικό βγαίνουμε στα 65, δεν μετρούν τα ένσημα πια αλλά τα χρόνια», λέει ο 51χρονος Κρίτων Πιπέρας, αντιπρόεδρος του σωματείου διπλωματούχων ξεναγών Αθήνας.
Η 52χρονη Μαρία Μοράβα, ξεναγός εδώ και 20 χρόνια στη Ρόδο, μας λέει ότι «τα τελευταία 5 χρόνια η μείωση ζήτησης ξεναγών κάποιες μέρες το καλοκαίρι αγγίζει μέχρι το 70%. Η σεζόν διαρκεί 6 μήνες, αλλά δεν δουλεύουμε όλες τις μέρες τον Μάιο μπορεί να κάνουμε 8 μεροκάματα, τον Ιούνιο 20. Πού να βρω να κολλήσω ένσημα που τώρα, με το νέο Ασφαλιστικό, πρέπει να περιμένω μέχρι τα 65 μου;».
Της ΝΑΥΣΙΚΑΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΙΔΗ
